Glokom (Göz Tansiyonu) Nedir?
Glokom halk arasında bilinen adıyla göz tansiyonu erken teşhis edilmesi ve tedavi yollarına hemen başlanması gereken bir hastalıktır. Göz tansiyonunun teşhis ve tedavisinde geç kalındığında ilk başta zararsız görülen hastalık sinsice görme kaybına varabilen hasarlar verebilmektedir. Göz tansiyonunun erken teşhisi için mutlaka uzman kontrolünde yılda bir kez detaylı bir göz muayenesi yaptırılmalıdır.
Göz tansiyonu görme sinirlerinde çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkan olumsuzluklar nedeniyle görülmektedir. Gözün aktivitelerini devam ettirebilmesi için içerisinde bir basınç vardır. Bu basıncın yükselmesine bağlı olarak göz tansiyonu yani glokom ortaya çıkmaktadır. Bazı durumlarda basıncın yükselmesine gerek kalmadan göz tansiyonu ortaya çıkabilmektedir. Bu görme sinir dokularındaki hasarlardan kaynaklanmaktadır. Bu hasarlar görme sinirinin basınca daha duyarlı bir hale gelmesine neden olmaktadır.
Glokomun Sebepleri
Gözün aktivitelerine devam edebilmesi için göz içi sıvısına ihtiyacı vardır. Göz içi sıvısı gözün içinde salgılanmaktadır. Bu sıvının belirli zaman aralıklarında boşaltılması sürecin normal işlemesi açısından gereklidir. Göz içi sıvısının boşalamadığı durumlarda ise göz içindeki basınç yükselecektir. Göz içinde basıncın yükselmesi göz sinirlerinin hassaslaşmasına ve zarar görmesine neden olmaktadır. Glokomun ortaya çıkışı bu sinirlerin hassaslaşması ve zarar görmesine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
Glokomun Belirtileri
Glokom başka hastalıkların belirtilerindeki baş ağrısından farklı olarak özellikle sabahları belirginleşen baş ağrılarına, her zaman olmasa da bazen bulanık görmeye, televizyon izlerken ve bilgisayar kullanırken göz etrafında ağrıya neden olmaktadır.
Glokom Nasıl Teşhis Edilir?
Glokom rahatsızlığının teşhisinin tam olarak belirtileriyle saptanması mümkün değildir. Göz tansiyonunun seviyesi, görme sinirlerinde herhangi bir hassasiyet ve zarar olup olmadığı ileri teknoloji ürünleriyle yapılacak olan detaylı tetkikler sonucunda belirlenebilmektedir. Bu ürünlerle yapılan testlerin sonucu konusunda uzman hekimler tarafından yorumlanır ve çeşitli tedavi şemaları düzenlenir. Glokomun teşhis edilmesinde ve buna bağlı olarak tedavi aşamalarının başlatılmasında sinir lifi analizi ve optik sinir tomografisi çeken cihazlar çok önemlidir.
Glokomun Tedavisi Nasıl Yapılır?
Glokom tedavisinde teknolojinin de nimetlerinden faydalanılarak farklı yöntemler denenebilmektedir. Bu yöntemleri ilaç tedavisi, lazer tedavisi ve cerrahi tedavi olmak üzere 3 ana başlıkta toparlayabiliriz. Glokom tedavisinin ilk amacı hastanın göz tansiyonunun düşürülmesini sağlamaktır. Hastanın göz tansiyonunun düşürülmesi ise gözdeki beslenmenin sağlanabilmesi için salgılanan göz içi sıvısının üretiminin azaltılmasıyla veya dışarı atılmasının kolaylaştırılmasıyla sağlanabilmektedir. Sıvının salgılanmasının azaltılması veya dışarı çıkışının sağlanması amacıyla kullanılan ve etkili olan ilaçlar bulunmaktadır. Bu ilaçlara uzman tavsiyesiyle başlanır ve ömür boyunca belirtilen aralıklarla ve dozda uygulanır. İlaç tedavisi ameliyat kararı alınmadan önce denenmektedir. İlaçla istenilen sonuca ulaşılamadığı durumlarda ise göz tansiyonunun düşürülmesi için ameliyat gerekmektedir.
Özellikle glokom tedavisinde kullanılan ilaçların istenilen şekilde damlatılabilmesi bazen kişinin tek başına kolayca yapabileceği bir işlem olmuyor. Bu süreç özellikle alışma dönemindeyken kişinin zorlanmasına neden olmaktadır. Glokom tedavisinde ömür boyu kullanacağınız doktor tavsiyesiyle aldığınız damlayı en verimli şekilde kullanabilmek için ayna karşısına geçerek göz kapağınızı aşağıya doğru çekmelisiniz. Göz kapağınızın aşağıya doğru çekilmesiyle göz ile kapak arasında ortaya çıkan boşluğa belirtilen miktarda ilaç damlatmanız daha da kolaylaşacaktır. İlacın boşluğa damlatılmasından sonra dışarı akmasının engellenmesi için göz kapaklarının belirli bir süre kapatılması gerekmektedir. Bu durum ayrıca ilacın göz pınarına gitmesini engelleyecek, genel dolaşıma katılacak olan ilaç miktarının azalmasına imkan tanıyacaktır.
İlaç tedavisiyle göz tansiyonunun normale döndürülemediği durumlarda cerrahi tedavi yani ameliyat uygulanmaktadır. Ameliyatta gözde bulunan beyaz kısımda bir delik açılmaktadır. Delik dışarıdan görülemeyecek kadar küçüktür. Dışarıdan görülemeyecek kadar küçük olan bu delik sayesinde gözde tahliye edilemeyen sıvının dışarı çıkarılması sağlanacaktır. Bu işlem gerçekleştikten sonra glokomun ortadan kalkma ihtimali çok yüksektir. Fakat ameliyat sonrasında dahi kişi hastalığı tam anlamıyla unutmamalı, belirli aralıklarla göz tansiyonunun ölçtürülmesine devam etmelidir. Glokom tedavisinde herhangi bir ek gıda veya vitamin takviyesinin yapılmasının yararlı olacağına dair net bir bilgi yoktur.
Glokom tedavinde kullanılan bir diğer yöntemde de lazer ışınlarından yararlanılmaktadır. Lazer tedavisi başlangıç için akut glokom krizinde kullanılmaktadır. Bunun haricinde diğer gözün glokom krizine girmesinin engellenmesi için de lazer tedavisinden faydalanılmaktadır. Glokom tedavisinde lazer yönteminin uygulanması erken yapıldığında çok başarılı sonuçlar elde edilebilmektedir. Göz içindeki sıvının fazla olması durumunda tahliye görevini üstlenecek dışa akım kanalları vardır. Dışa akım kanallarının yeteri kadar çalışmadığı durumlarda göz içindeki basınç artarak glokomun oluşmasına neden olacaktır. Glokom tedavisinde başarıya ulaşmak için ikinci aşamada dışa akım kanallarına lazer ışını uygulaması yapılabilmektedir. Glokom tedavisinde dışa akım kanallarına uygulanan lazer ışınlarının etkisi ve süresi her hastada farklılık gösterebilmektedir. Lazer ışınlarının kullanılması sonucunda göz tansiyonunda düşme sağlanamazsa cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulacaktır. Gözün dış kısmında yer alan bölgeye de lazer uygulaması yapılabilmektedir. Glokom tedavisi amacıyla yapılan bu uygulama fazla olduğu için göz içindeki basıncın artmasına neden olan göz suyunun üretilmesinin azaltılmasıdır. Bu tip lazer uygulaması birkaç defa glokom tedavisi için ameliyat olmuş, zor olarak tabir edilebilen durumlarda kullanılmaktadır.